Spawanie stali nierdzewnej 1.4903 i 1.7335

Czy można spawać ze sobą następujące materiały: materiał kołnierza 1.4903 (X10CrMoVNb 9-1), materiał rury 1.7335 (13CrMo4-5)? Jeśli tak to, jaką metodą? Czy po spawaniu takich materiałów wymagana jest obróbka cieplna?

Stal gatunku 1.4903 (X10CrMoVNb 9-1) – (P/T91 wg ASTM) to stal do pracy w podwyższonej temperaturze zawierająca 0,1%C, 9%Cr, 1%Mo i dodatki Mn, V i Nb. Chrom, molibden i wanad polepszają własności wytrzymałościowe w wysokiej temperaturze oraz odporność na pełzanie, a dodatki pierwiastków węglikotwórczych V, Nb jeszcze bardziej podwyższają własności mechaniczne w wysokiej temperaturze. Stal charakteryzuje się strukturą odpuszczonego martenzytu z wydzieleniami węglików. Stal 1.7335 (13CrMo4-5) - (P/T11 wg ASTM) to także stal do pracy w podwyższonej temperaturze, lecz o niższym stężeniu pierwiastków stopowych. Stal zawiera 0,13%C, 0,95%Cr, 0,5%Mo i wykazuje strukturę ferrytyczno bainityczną. Oba materiały są spawalne i można je spawać ze sobą.

Do łączenia stali 13CrMo4-5 z X10CrMoVNb9-1 można zastosować spawanie elektrodą otuloną (metoda SMAW) i wtedy zaleca się użycie elektrody E CrMo2 B 4 2 H5 wg EN, E9018-B3H4R wg AWS i FOX FCM 2 Kb według katalogu Böhler [1]. Jest to elektroda zasadowa przeznaczona dla stali do pracy w podwyższonej temperaturze z 2,25%Cr i 1% Mo o temperaturze eksploatacji do 600°C. Przeznaczona jest do wykonywania spoin o wysokiej jakości i obróbki cieplnej z chłodzeniem z przystankiem izotermicznym, a skład chemiczny drutu rdzeniowego zapewnia odpowiednią odporność na pełzanie materiału spoiny. Zawartość wodoru HD ≤ 4 ml/100 g. Podgrzewanie wstępne i temperatura międzyściekowa powinna mieścić się w zakresie od 200 do 350°C. Obróbka cieplna po spawaniu odbywa się w zakresie temperatury 700 a 750°C przez minimum dwie godziny z następnym chłodzeniem w piecu aż do temperatury 300°C i kolejno na powietrzu.

Więcej informacji na temat spawania te grupy stali można zleźć w normach przedmiotowych oraz katalogach materiałów spawalniczych, w których podawane są zalecane materiały dodatkowe do spawania i parametry obróbki cieplnej po spawaniu [1,2].

Literatura
[1]. Katalog materiałów spawalniczych firmy Böhler: Welding consumables for thermal power stations, BÖHLER WELDING, www.boehler-welding.com
[2]. Katalog materiałów spawalniczych firmy Böhler: Welding filler metals for power plant engineering, Böhler Schweisstechnik Deutschland GmbH, www.t-put.com