Środek do trawienia stali nierdzewnej

Czy istnieje środek służący trawieniu stali nierdzewnej nie zawierający kwasu fluorowodorowego HF, jedynie kwas azotowy/solny wybielający i zabezpieczający powierzchnię trawioną w niepodgrzewanych kąpielach?

W zależności od przeznaczenia i metody nanoszenia na powierzchnię substancji trawiących istnieją liczne produkty od obróbki powierzchni stali nierdzewnych, począwszy od środków do odtłuszczania powierzchni, przez substancje trawiące w formie żeli, cieczy do natrysku, past do trawienia połączeń spawanych, cieczy do kąpieli trawiących, środków przeznaczonych do pasywacji, aż do środków do naturalizacji powierzchni [1]. Prawidłowe zastosowanie opisanych środków wymaga konsultacji z dostawcami środków do wtrawiania i pasywacji stali nierdzewnych, którzy doradzą zastosowanie określonego środka chemicznego do danego zastosowania.

Do trawienia stali nierdzewnych stosuje się mieszaninę kwasu azotowego (HNO3) i fluorowodorowego (HF), a zastosowanie kwasu solnego (HCl) jest generalnie niewskazane ze względu na możliwość spowodowania korozji wżerowej powierzchni stali nierdzewnej. Istnieją jednak kąpiele zawierające kwas solny (chlorowodorowy), ale ich użycie, tak jak i wszystkich środków chemicznych do trawienia i pasywacji stali, musi odbywać się ściśle według zaleceń producenta.

Przykładowe kąpiele dla nierdzewnych stali ferrytycznych i martenzytycznych [2]: 
a) kąpiel azotowo-fluorowodorowa - 62% kwas azotowy: 200 litrów, 65% kwas fluorowodorowy: 10 litrów lub fluorek sodu: 15 kg, woda: 800 litrów, temperatura: 50-60°C, czas trwania ok. 15 minut; 
b) kąpiele kwasu siarkowego - 90% kwas siarkowy: 100 litrów, 35% kwas chlorowodorowy: 50 litrów, woda: 900 litrów, temperatura: 50-55°C, czas trwania ok. 15 minut.

Dla austenitycznych stali nierdzewnych stosuje się kąpiele o innym składzie [2]:
a) kąpiele azotowo- fluorowodorowa - 62% kwas azotowy: 200 litrów, 65% kwas fluorowodorowy: 20 litrów lub fluorek sodu: 30 kg, woda: 800 litrów, temperatura: 50-60 °C, czas trwania: ok. 15 minut;
b) kąpiele kwasu siarkowego - 90% kwas siarkowy: 100 litrów, woda : 900 litrów, temperatura : 60°C, czas trwania kilka minut.

Literatura
[1]. Katalog produktów i usług, 2010-11, Chimimeca, www.chimimeca.pl
[2]. P.J. Cunat, Working with stainless steel, SIRPE, Paris, 1998.