Kubek termiczny ze stali nierdzewnej
Dzień dobry, zwracam się z prośbą o pomoc w projekcie studenckim. Moim zadaniem jest dobór materiału na kubek termiczny i chciałabym się dowiedzieć, jaka stal nierdzewna byłaby najlepsza w tym wypadku. Czy wykonanie kubka ze stali ferrytycznej pozwoli na utrzymanie ciepła do 4 godzin?
Konstrukcje termosów polegają na przeciwdziałaniu transportowi ciepła przez kondukcje, konwekcję i promieniowanie. Termos przeciwdziała przepływowi ciepła przez każdy z wymienionych typów. Termosy wytwarza się z różnych materiałów, kiedyś zwykle ze szkła które jest bardzo złym przewodnikiem ciepła, co ogranicza jego przepływ przez kondukcje. Obecnie coraz częściej także ze stali nierdzewnej o nie tak dobrych własnościach izolacyjnych jak szkło. Pojemnik termosu jest zwykle dwupłaszczowy, gdzie między płaszczami pojemnika znajduje się próżnia, co ogranicza transport ciepła przez konwekcję. Ponadto ściany wewnętrzne pojemnika w przypadku szkła są posrebrzane, co sprawia, że ciepło nie jest tracone prze promieniowanie. Dla stali nierdzewnych w tym celu stosuje się wykończenie lustrzane powierzchni.
Do podanego zastosowania należy analizować materiały pod katem przewodnictwa cieplnego λ (wyrażonego w W/mxK). W stanie nieustalonym przepływ ciepła jest określony dyfuzyjnością cieplną a (wyrażaną w m2/s), gdzie obie wielkości są związane zależnością: a = λ/(ρ x cp), gdzie ρ – gęstość, cp – ciepło właściwe (J/kg x K) a iloczyn ρ x cp jest objętościowym ciepłem właściwym
Odległość X na jaką fala temperaturowa będzie przemieszczać się w materiale w czasie t wynosi w przybliżeniu X=2at, co można odnieść do grubość ścianki. Na tej podstawie czas potrzebny do przejścia ciepła przez dany materiał o grubości X można wyliczyć z zależności t=X2/2a. Czas takiego przejścia jest maksymalizowany przez dobór materiału o najniższej dyfuzyjności cieplnej a. Prezentowane obliczenia zaczerpnięto z książki „Dobór materiałów w projektowaniu inżynierskim”, w której dokładnie omówione zasady doboru materiałów na pojemniki izotermiczne [1].
W celu dokładnego obliczenia czasu w jakim płyn w termosie ma utrzymywać pożądaną temperaturę należy uwzględnić grubości ścianek elementów płaszcza, przyjętą wielkość przestrzeni między płaszczowej wypełnionej próżnią i je zoptymalizować do pożądanej wielkości.
Tablica 1. Własności fizyczne wybranych stali nierdzewnych
Stal |
Gęstość przy 20°C [kg/dm3] |
Współczynnik przewodzenia ciepła [W/(m x K)] |
Ciepło właściwe przy 20°C [J/(kg x K)] |
Dyfuzyjność cieplna a [m2/s] |
Ferrytyczna |
||||
1.4016 |
7,7 |
25 |
460 |
7,05816*10-6 |
1.4520 |
7,7 |
20 |
430 |
6,04047*10-6 |
1.4592 |
7,7 |
17 |
440 |
5,01771*10-6 |
Austenityczna |
||||
1.4301 |
7,9 |
15 |
500 |
3,79747*10-6 |
Literatura
[1]. M.F. Ashby, Dobór materiałów w projektowaniu inżynierskim, WNT, Warszawa, 1998
[2]. PN-EN 10088-1, Stale odporne na korozję, Część 1: Wykaz stali odpornych na korozję