ładowanie zawartości
EN

Stal przeznaczona na "magnesy na lodówkę"

16-12-2010

Czy do stworzenia płyty na "magnesy na lodówkę" potrzebny jest jakiś specjalny rodzaj stali nierdzewnej, czy wystarczy zwykła 304?

W grupie stali nierdzewnych, w zależności od struktury wyróżnia się pięć typów stali: stale austenityczne (np. EN 1.4301 – AISI 304, EN 1.4404 – AISI 316L), ferrytyczne (np. En 1.4002 – AISI 405, EN 1.4016 - AISI 430), austenityczno-ferrytyczne typu duplex (np. EE 1.4462 – ASTM 2205) martenzytyczne (np. EN 1.4006 – AISI 410, EN 1.4021 - AISI 420) i umacniane wydzieleniowo (np. EN 1.4542 – ASTM 630). Struktura stali nierdzewnej zapewnia jej własności magnetyczne, a wszystkie typy stali nierdzewnych są magnetyczne oprócz stali o strukturze austenitycznej, które nie są magnetyczne.
Do budowy elementów, które mają wykazywać pewne własności magnetyczne – być przyciągane przez magnes należy stosować stale nierdzewne inne niż austenityczne. Do budowy takiego elementu lepiej zastosować stal ferrytyczną. Alternatywnie można użyć stali o strukturze austenitycznej, lecz w jej strukturze należy wywołać takie zmiany, które doprowadzą do tego, że będzie ona wykazywać własności magnetyczne.

Jak wspomniano wcześniej to struktura metalu zapewnia stali własności magnetyczne. Jeżeli zastosujemy stal austenityczną na przykład typu EN 1.4301 – AISI 304 i część jej struktura ulegnie przemianie w każdy inny z czterem możliwych typów struktury wtedy będzie wykazywać pewne własności magnetyczne.
Struktura austenitycznej stali nierdzewnej może ulec przemianie martenzytycznej indukowanej odkształceniem plastycznym, podczas której austenit przemiana się w martenzyt pod wpływem umocnienia przez zgniot. Po odkształceniu plastycznym lub w wyniku wolnego chłodzenie z temperatury austenityzowania w strukturze pojawi się znaczny udział fazy martenzytycznej. Z tego względu, że struktura martenzytyczna jest magnetyczna to uprzednio nie magnetyczna stal austenityczna będzie wykazywać pewien stopień magnetyzmu.

Podatność stali nierdzewnej na przemianę martenzytyczną indukowaną odkształceniem plastycznym zależy od jej składu chemicznego. Stale nierdzewne o niskim stężeniu pierwiastków stopowych – zwłaszcza niklu, węgla i azotu są bardziej podatne na taką przemianę. Stal typu EN 1.4301 – AISI 304 jest przykładem gatunku, który jest dosyć podatny na tworzenie martenzytu w wyniku odkształcenia plastycznej, choć należy pamiętać, że cała grupa stali austenitycznych ulega takiej przemianie w różnym stopniu, w zależności od gatunku stali.

Literatura
[1]. Magnetism in Stainless Steel Fasteners, Fastenal Engineering & Design Support, www.fastenal.com